Binnen twee maanden trekken we naar de stembus. Voor alle politieke partijen is de inzet bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober duidelijk: hun lokale machtsbasis behouden of versterken. Die lokale macht vormt namelijk de ruggengraat van de nationale politieke macht. Hoe staat elk van de partijen er voor?
CD&V: de spelverdeler?
De grootste partij op lokaal niveau is nog altijd CD&V, hoewel dat op Vlaams niveau al een tijd niet meer zo is. CD&V bestuurt mee in 217 gemeenten, of meer dan twee op de drie.
In 51 gemeenten heeft ze de absolute meerderheid. CD&V levert 137 burgemeesters. De partij zit verspreid over heel Vlaanderen. Ze heeft geen grote steden in handen, wel kleinere zoals Roeselare, Hasselt of Genk. In Antwerpen en Gent is CD&V een kleine partij. Toch hoopt CD&V daardoor spelverdeler te kunnen zijn.
Open VLD: kan De Clercq Gent binnenhalen?
Open VLD is de tweede partij op lokaal niveau, hoewel ze pas de derde is op Vlaams niveau. De Vlaamse liberalen zitten in 136 gemeentebesturen en leveren 70 burgemeesters.
De bekendste is Bart Somers in Mechelen. Open VLD staat vooral sterk in de traditioneel blauwe provincie Oost-Vlaanderen. In de stad Antwerpen is Open VLD de kleinste partij, met amper twee zetels. Toch zitten ze er mee in het bestuur, net als in Gent. Daar hoopt liberaal lijsttrekker Mathias De Clercq de sjerp te veroveren.
N-VA: ook leider op lokaal niveau?
De derde partij op lokaal niveau is N-VA, de grootste partij van Vlaanderen. De partij zit in 114 gemeentebesturen en levert 47 burgemeesters. De bekendste is uiteraard partijvoorzitter Bart De Wever in Antwerpen. Maar ook rond de Scheldestad staat N-VA sterk. N-VA levert nu ook de eerste burgemeester met buitenlandse wortels: Nadia Sminate in Londerzeel. Voor N-VA is de inzet duidelijk: haar leidende rol ook op lokaal niveau installeren en vooral het Antwerpse stadhuis in handen houden.
SP.A: sterk in de grote steden?
Op plaats vier staat SP.A. De Vlaamse socialisten zitten in 116 besturen en leveren 23 burgemeesters. De partij staat zwak op het platteland, maar heeft enkele steden in handen: Oostende, Brugge, Vilvoorde, Leuven en vooral Gent. Daar heeft SP.A, in kartel met Groen, nu de absolute meerderheid.
Vraag is of SP.A Gent kan houden, nu burgemeester Termont stopt. SP.A wil ook Antwerpen opnieuw veroveren, maar de partij kende er al veel problemen: het kartel met Groen mislukte, de lokale voorzitter ligt onder vuur en de lijsttrekker is geen partijlid. In Hasselt heeft SP.A de sjerp tijdens de huidige legislatuur de sjerp moeten afgeven aan CD&V.
Groen, Vlaams Belang en PVDA?
Groen tot slot bestuurt mee in 54 gemeenten en levert 2 burgemeesters, in Kruibeke en Zwijndrecht, beiden onder Antwerpen. Vlaams Belang bestuurt nergens mee, vanwege het cordon sanitaire. Dat is er niet voor de extreemlinkse PVDA die mee bestuurt in het Antwerpse district Borgerhout.